Drodzy Czytelnicy, adwokat Łukasz Bąk z kancelarii prawnej Jaskot, Bąk ? Adwokaci, specjalnie dla Was podjął temat wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w sprawie zamówienia na usługi leśne w 2015 r. w Nadleśnictwie Miastko.

(o sprawie pisaliśmy TUTAJ, TUTAJ, TUTAJ)

Żądanie wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny

Wyrok KIO w sprawie Nadleśnictwa Miastko

W wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w sprawie zamówienia na usługi leśne w 2015 r. w Nadleśnictwie Miastko pojawił się bardzo kontrowersyjny moim zdaniem pogląd. Otóż Izba uznała, że zarzut zaniechania odrzucenia oferty z uwagi na rażąco niską cenę podlega oddaleniu, bowiem jest przedwczesny. Przedwczesność zarzutu ma wynikać z tego, że zamawiający nie zażądał od oferentów w toku postępowania przetargowego wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny. W opinii KIO, skoro zamawiający nie żądał wyjaśnień, Izba nie może następnie oceniać oferty z punktu widzenia rażąco niskiej ceny na podstawie wyżej wspomnianego zarzutu.

Uważam, że powyższy pogląd jest nieuprawniony. W odwołaniu wykonawca ma możliwość skarżenia niezgodnej z przepisami czynności podjętej w postępowaniu przetargowym, przepis co do zasady nie limituje tego uprawnienia pod kątem konkretnych zarzutów. Wśród zastrzeżeń odwołującego oczywiście może zatem znaleźć się zarzut naruszenia tej normy, która nakazuje odrzucenie oferty zawierającej zaniżoną cenę. Mając na uwadze potencjalne, negatywne skutki naruszenia, będzie to jeden z częściej formułowanych zarzutów, o dużej randze. W treści ustawy próżno szukać uzależnienia prawa do postawienia takiego zarzutu od uprzedniego przeprowadzenia przez zamawiającego postępowania wyjaśniającego w sprawie rażąco niskiej ceny.

Ustawa przyznaje zamawiającemu możliwość żądania udzielenia przez oferenta wyjaśnień jeżeli pojawią się wątpliwości co do wysokości zaoferowanej ceny. Fakt istnienia lub nieistnienia wątpliwości jest jednak trudny do zweryfikowania. Zamawiający, w przypadkach gdy cena nie jest niższa niż 30% wartości zamówienia lub niższa od średniej wszystkich ofert, może dość swobodnie decydować o tym czy skorzystać z przysługujących mu uprawnień czy też nie.

Od subiektywnego poglądu zamawiającego nie może jednak zależeć, czy na późniejszym etapie odwołujący będzie miał prawo sformułowania określonego zastrzeżenia czy też nie. Postawienie zarzutu w odwołaniu leżałoby de facto, zgodnie z takim rozumowaniem, po stronie arbitralnej decyzji podmiotu zarządzającego postępowanie. Nie na tym jednak polega istota wnoszenia odwołania do KIO jako środka obrony przed błędnymi decyzjami zamawiających. Wręcz przeciwnie, środek ten ma eliminować z obrotu takie rozstrzygnięcia, a ograniczenia w jego stosowaniu mogą wynikać wyłącznie z ustawy.

Szukając remedium na niechętne wykorzystywanie przez zamawiających procedury żądania wyjaśnień można rozważyć następujący scenariusz. Otóż po otwarciu ofert i przed wybraniem najkorzystniejszej, warto złożyć wniosek o uruchomienie ww. procedury. Ustawa nie zabrania podejmowania takich aktów staranności, choć zamawiający nie będzie miał obowiązku odniesienia się do nich, czyli także wydania i uzasadnienia swojej odmowy. Jeżeli jednak wniosek będzie wskazywał sensowne wątpliwości co do konkurencyjnej ceny ofertowej, jest szansa, że zamawiający nie pozostanie na niego obojętny. W konsekwencji podmiot oferujący cenę zaniżoną będzie musiał się z niej wytłumaczyć. Taka inicjatywa może także okazać się pomocna na etapie odwoławczym, jako argument na rzecz uwzględnienia zarzutu rażąco niskiej ceny.

Niniejszy artykuł przygotowałem bez znajomości uzasadnienia orzeczenia sądu wydanego na skutek skargi wniesionej na opisane powyżej rozstrzygnięcie KIO.

Łukasz Bąk

Wspólnik w Kancelarii Jaskot, Bąk ? Adwokaci

Masz pytania do adwokata? Napisz do nas! mail: redakcja@firmylesne.pl

Zobacz także:

okiem adwokata cz.1 - Czy można spierać się o naliczoną karę umowną?

okiem adwokata cz.2 - Nabycie nielegalnego sprzętu leśnego

okiem adwokata cz.3 - Odszkodowanie za naruszenie procedur przetargowych

zdjęcie: hywards at FreeDigitalPhotos.net