Podstawowe zasady leasingu operacyjnego

Umowa leasingu operacyjnego polega na tym, że instytucja finansująca nabywa na własny rachunek od sprzedawcy wskazany przez klienta sprzęt, który jest następnie klientowi udostępniany do korzystania za ratalną opłatą. To klient decyduje o tym, jaka konkretnie maszyna będzie przedmiotem finansowania. Umowa leasingu, aby pozostać ważną, musi mieć formę pisemną.

W okresie umowy właścicielem sprzętu pozostaje leasingodawca, czyli podmiot finansujący. Wykup oprzyrządowania możliwy jest po upływie umówionego okresu korzystania, za z góry określoną cenę, z reguły stanowiącą już niemal znikomą część pierwotnej wartości maszyny. W okresie umowy firma leśna ponosi wszelkie koszty związane z używaniem sprzętu, w szczególności wydatki eksploatacyjne oraz koszty ubezpieczenia. Co się tyczy polisy, możliwe jest skorzystanie z ofert przygotowanych przez leasingodawcę (wtedy to on jest podmiotem ubezpieczającym, przenosząc jednocześnie wydatek na swojego klienta, czyli użytkownika) lub nabycie jej na własną rękę (wtedy ubezpieczającym jest leasingobiorca).

Kto ponosi ryzyko utraty maszyny

Obowiązkiem korzystającego jest utrzymywanie rzeczy w należytym stanie i naprawianie jej przez osoby o należytych kwalifikacjach. W przypadku zatem np. specjalistycznego harwestera, z punktu widzenia umowy nie powinno być mowy o ?chałupniczych? sposobach usuwania istotnych usterek.

Ryzyko gospodarcze wynikające z ewentualnej utraty lub zniszczenia sprzętu ponosi firma korzystająca. Oznacza to, że dla przykładu, mimo wypadku powodującego konieczność kasacji maszyny, całość rat leasingowych będzie musiała tak czy owak zostać finansującemu uiszczona, po pomniejszeniu należności o korzyści wynikające ze sprzedaży wraku. To ryzyko zmniejszy ubezpieczenie obejmujące zmianę wartości sprzętu, które zapobiegnie konieczności dopłacania firmie leasingowej do odszkodowania uiszczonego przez ubezpieczyciela, które w praktyce nie zawsze odzwierciedla realną wartość straty.

Uprawnienia w razie ujawnienia wad zakupionego sprzętu

Korzystający ze sprzętu poniesie także konsekwencje jeżeli okaże się, że rzecz jest nieprzydatna do umówionego użytku, innymi słowy nie spełnia oczekiwanych walorów. Na szczęście uprawnienia wobec sprzedawcy wynikające z ujawnionych wad przechodzą na użytkownika automatycznie w chwili zakupu maszyny przez finansującego. Oznacza to, że na wypadek ujawnienia wady, ZUL będzie mógł korzystać we własnym imieniu z narzędzi prawnych wynikających choćby z rękojmi, czyli np. żądać usunięcia usterek. Nie będzie miał jednak prawa rezygnacji z umowy zakupu. Pamiętajmy, że jeżeli sprzęt okaże się na tyle wadliwy, iż uzasadniałoby to odstąpienie od transakcji ze sprzedawcą, z takiego prawa skorzystać może wyłącznie sam finansujący. Szczególnie zatem wymagana jest staranność w sprawdzeniu maszyny w nierzadkich przecież przypadkach nabycia używanego sprzętu, którego ryzyko usterkowości jest większe. Finansując maszynę za pośrednictwem leasingodawcy warto uważnie ocenić jej stan techniczny, aby uniknąć zbędnych komplikacji, tym bardziej, że firma finansowa nie ponosi odpowiedzialności za wybór sprzętu oraz jego stan.

Zabezpieczenie roszczeń firmy leasingowej

Jednym z istotnych zagadnień na etapie zawierania umowy leasingu, a także porównywania ofert, jest sposób zabezpieczenia przyszłych roszczeń firmy leasingowej. Powszechną formą ochrony należności jest wystawienie przez korzystającego weksla własnego in blanco. Weksel może w razie popadnięcia klienta w tarapaty finansowe zostać przez firmę leasingową uzupełniony o całość zadłużenia i ewentualne dodatkowe należne jej koszty. Brak wykupu weksla przez ZULa, czyli dobrowolnej zapłaty całości kwoty, powoduje skierowanie sprawy do sądu, do rozstrzygnięcia w postępowaniu dającym możliwość bezzwłocznego podjęcia czynności komorniczych. Sam fakt wystawienia weksla nie musi budzić obaw pod warunkiem należytego sformułowania na etapie podpisywania umowy tzw. deklaracji wekslowej. Jest to dokument, który ma regulować w szczególności sposób uzupełniania weksla na wypadek gdyby taka potrzeba zaistniała. Deklaracja jest bardzo ważna, bowiem wyznacza finansującemu granice co do jego możliwości ukształtowania treści weksla. Warto starannie zadbać o jej zawartość. Treść deklaracji może przybrać formę nie tyle odrębnego druku, co stosownych postanowień znajdujących się wewnątrz umowy.

Podsumowując, leasing operacyjny, także z powodów podatkowych, jest dobrym dla firm leśnych sposobem nabywania specjalistycznych maszyn. Jak każda jednak transakcja wymaga minimum świadomości i ostrożności na etapie jej zawierania.

Łukasz Bąk

Wspólnik w Kancelarii Jaskot, Bąk ? Adwokaci