Skarb Państwa oraz inne podmioty zarządzające na jego rzecz majątkiem publicznym uważane są za wiarygodnych, bo zawsze wypłacalnych kontrahentów. Myślę, że to samo można powiedzieć o Lasach Państwowych. Pomimo tego, wśród przedsiębiorców leśnych pojawiają się postulaty, aby ich zleceniodawca realizował należności, w miarę możliwości, wcześniej niż wynikałoby z terminu przewidzianego w umowie. Chodzi o to, aby ZUL nie zawsze musiał czekać na zapłatę do końca okresu, na który pierwotnie umówił się z zamawiającym. Lasy Państwowe, wychodząc naprzeciw tym propozycjom, wyrażają gotowość wcześniejszego płacenia, jednak po uprzednim dokonaniu zmian w obowiązujących projektach umów na prace leśne.

Czy trzeba modyfikować umowę lub SIWZ?

Moim zdaniem nie ma potrzeby modyfikowania funkcjonujących w obrocie dokumentów regulujących współpracę pomiędzy LP a firmami leśnymi po to, aby ułatwić przedterminowe opłacanie faktur. Możliwość taka wynika bowiem z przepisów prawa cywilnego, które są podstawowym źródłem norm kontraktowych i znajdują zastosowanie także w tej sprawie.

Do umów o zamówienia publiczne stosuje się kodeks cywilny jeżeli p.z.p. nie stanowi inaczej. Prawo zamówień publicznych nie ingeruje w sposób realizacji płatności i nie uchyla tym samym interesujących nas zasad kodeksowych.

Co mówi nam kodeks cywilny?

Kodeks cywilny przewiduje, że w przypadku wątpliwości termin spełnienia świadczenia zastrzeżony jest na korzyść dłużnika. To skomplikowane sformułowanie oznacza ni mniej ni więcej, że jeżeli umowa nic na ten temat nie mówi, przyjmuje się, iż strona zobowiązana do zapłaty może zrealizować należność wcześniej. Strona uprawniona do otrzymania pieniędzy nie będzie mogła w takiej sytuacji odmówić odebrania środków od kontrahenta. Odmowa przyjęcia pieniędzy (w praktyce scenariusz, jak sądzę, wyłącznie teoretyczny) powoduje, że to ZUL popada w zwłokę wobec zamawiającego.

Opisana powyżej zasada może ulegać zmianom, wedle woli stron, wynikającym z treści zawartego kontraktu. Umowy o prace leśne lub specyfikacje istotnych warunków zamówienia funkcjonujące w Lasach Państwowych nie przewidują jednak w tym zakresie żadnych modyfikacji. Oznacza to, że nie ma przeszkód natury prawnej, przynajmniej jeżeli chodzi o prawo regulujące relacje LP ? ZUL, aby ten ostatni mógł otrzymać swoje wynagrodzenie wcześniej.

Firmy leśne mogą zatem z pełnym przekonaniem postulować przedterminowe wypłaty.

Łukasz Bąk, adwokat

Wspólnik w Kancelarii Jaskot, Bąk ? Adwokaci