Nowa decyzja dyrektora generalnego LP wprowadzająca wytyczne ograniczające stosowanie rębni zupełnych w lasach jest już gotowa. Zarządzenie numer 87 wzbudza wiele emocji zarówno wśród leśników jak organizacji chroniących przyrodę. O co dokładnie chodzi?

Stworzenie wytycznych wynikało z polecenia ze strony ministry klimatu i środowiska Pauliny Hennig - Kloski, choć w zasadzie idea nie jest nowa. Już w zarządzeniu numer 58 dyrektora generalnego LP sprzed dwóch lat czytamy o wprowadzeniu specjalnych wytycznych dla lasów "o zwiększonej funkcji społecznej". W 2023 roku w Instrukcji urządzania lasu pojawiło się też pojęcie "gospodarstwa lasów oddziaływania społecznego", w których należy wypracować ze stroną lokalną i wprowadzić zmodyfikowaną gospodarkę leśną.

Obecnie rębniami zupełnymi użytkuje się głównie siedliska borów świeżych (42 proc.), borów mieszanych świeżych (36 proc.), a także borów mieszanych wilgotnych (9 proc.) i lasów mieszanych świeżych (5 proc.), w drzewostanach z panującą sosną (88 proc.).

Trwa debata dotycząca zalet i wad rębni zupełnych. Sami autorzy Zarządzenia numer 87 obawiają się negatywnych skutków odejścia od takiego sposobu użytkowania. Wymienia się korzyści stosowania cięć zupełnych, które w pewnym sensie wzbogacają bioróżnorodność czy wspomagają wprowadzanie składów gatunkowych bardziej odpornych na zmiany klimatu, zgodnie z koncepcją migracji wspomaganej.

Niezależnie od wyniku debaty (o ile taki zostanie kiedykolwiek przyjęty), Zarządzenie numer 87 już jest i zakłada... możliwość stosowania innych metod użytkowania. Zgodnie z artykułem na ten temat na łamach Głosu Lasu (wydanie 7/2024), pod uwagę bierze się rębnie "zachowawcze" z pozostawieniem 5 do 10 proc. drzew do naturalnej śmierci (czyli brak cięcia uprzątającego). Mowa też o rębniach przerębowych, które zdaniem dyrektora IBL prof. Stanisława Drozdowskiego można z powodzeniem stosować w drzewostanach sosnowych.

Tak czy inaczej, rębni zupełnych ma nie być, albo ma być coraz mniej. Zapisy Zarządzenia mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku, choć, jak zwraca uwagę Klub Przyrodników w poście na Facebooku - "nie jest jasne, jak rozumieć samo pojęcie wejścia w życie: zapisy zarządzenia nie tworzą nowego stanu normatywnego, gdyż praktycznie wszystkie zawarte w nim elementy mogą i dziś być realizowane na podstawie obowiązujących instrukcji i zasad".

Treść zarządzenia nie została jeszcze opublikowana na stronie rządowej.